Feestdag van de Helige Matteüs - 21 Sept 2013

Afbeelding #1: (boven) helaas onbekend
Afbeelding #2: klik op afbeelding voor beschrijving
Afbeelding #3: Detail van 'De roeping van Matteüs' (Vittore Carpaccio 1502)

[Bron: www.hetkatholiekegeloof.nl]

Matteüs (ook wel Mattheus; Koinè Ματθαίος, Matthaíos, een hellenisering van het Hebreeuwse מתי/מתתיהו, Mattay of Mattithyahu, "geschenk van JHWH") was één van de 12 apostelen die door Jezus werden geroepen. Hij wordt traditioneel gezien als de schrijver van het Evangelie volgens Matteüs.
 

Zijn roeping wordt beschreven in het gelijknamige bijbelboek in het Nieuwe Testament, hoofdstuk 9:9: "Toen Jezus van daar verder ging, zag hij bij het tolhuis een man zitten die Matteüs heette, en hij zei tegen hem: 'volg mij'."
 

Marcus en Lukas noemen hem Levi.

Om die reden wordt vaak ook gesproken van Matteüs Levi.

Matteüs was de zoon van Alfeüs.

Hij was tollenaar te Kapernaüm.
 

Kapernaüm lag in het gebied van Herodes Antipas, daarom was hij geen Romeins beambte, maar stond hij in dienst van de vorst of heeft hij de tolweg van de stad gepacht.
 

Waarschijnlijk was hij de schrijfkunst machtig en sprak hij naast zijn moedertaal Aramees ook Koinè.
 

Zijn feestdag is op 21 september.
 

In de Orthodoxe Kerk op 16 november en op 30 juni met de andere twaalf apostelen.
 

Hij is de patroon van de boekhouders, bankiers, douanebeambten, geldwisselaars, veiligheidsbeambten en beursmakelaars en van de stad Salerno en hij wordt aangeroepen tegen drankzucht.

 

 

[Bron: RKK]

Matteüs was een van de Twaalf Apostelen van Jezus en geldt tevens als een van de vier evangelisten.

Evangelie:
Matteüs was een van de Twaalf en wordt in de traditie beschouwd als de schrijver van het eerste evangelie.

Roeping:
Zijn roeping door Jezus wordt beschreven in datzelfde evangelie, in hoofdstuk 9, 9: “Toen Jezus vandaar verder ging, zag Hij iemand bij het tolkantoor zitten, die Matteüs heette, en Hij zei tegen hem: 'Volg Mij.' Hij stond op en volgde Hem.”

Levi van Alfeüs:
In de evangeliën van Marcus (2,13) en Lucas (5,27) staat vrijwel hetzelfde roepingsverhaal, alleen heet de geroepene daar Levi, de zoon van Alfeüs. Hierom worden Levi en Matteüs vaak met elkaar geïdentificeerd. Als dit juist is, zou Matteüs een broer kunnen zijn van Jakobus van Alfeüs.

Tollenaar:
Matteüs werkte als tollenaar in Kafarnaüm, een nederzetting aan de oever van het Meer van Galilea. Tollenaars hadden doorgaans een slechte reputatie omdat zij als geldschieters en geldinners voor de Romeinen werkten. Daarom werden zij door veel Joden als verraders beschouwd.

Feestmaal:
Volgens het Lucas-evangelie richtte Matteüs na zijn roeping een feestmaal aan, waarbij Jezus tot afkeer van de schriftgeleerden samen at met tollenaars en zondaars.

Gave van Jahweh:
In alle synoptische evangeliën komt Matteüs met deze naam voor op de apostellijsten. De naam is de vergrieksing van het Hebreeuwse Mattay of Mattithyahu, wat 'gave van Jahweh' betekent.

Mesopotamië:
Volgens verschillende overleveringen trok Matteüs omstreeks het jaar 40 naar Mesopotamië om het evangelie te verkondigen. Hij zou daar een natuurlijke dood gestorven zijn. De Rooms-Katholieke Kerk en de Oosterse Kerken volgen echter de traditie die zegt dat hij als martelaar gestorven is.

Gedachtenis:
Zijn feest wordt in de Rooms-Katholieke Kerk gevierd op 21 september en in de Oosters-Orthodoxe Kerken op 16 november.

Iconografie:
In de iconografie wordt Matteüs afgebeeld met een evangelieboek, een mensenfiguur of een engel en soms een zwaard. Meer hierover in het lemma Tetramorf.